I. Opis kierunku studiów oraz sylwetka absolwenta
Kierunek: Inżynieria Recyklingu
Poziom: Studia I stopnia (inżynierskie), profil praktyczny
Czas trwania: 8 semestrów
Opis kierunku:
Kierunek Inżynieria Recyklingu został opracowany z myślą o rosnącym zapotrzebowaniu na wysoko wykwalifikowaną kadrę inżynierską zdolną do projektowania, wdrażania i nadzorowania procesów recyklingu zgodnych z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Program studiów łączy wiedzę z zakresu inżynierii materiałowej, środowiskowej, mechanicznej i chemicznej z praktycznymi kompetencjami w obszarach technologii odzysku, LCA (analizy cyklu życia), automatyzacji oraz zarządzania jakością i środowiskiem.
Studenci mają możliwość rozwijania kompetencji projektowych, analitycznych i technologicznych, pracując w zespołach projektowych oraz odbywając praktyki zawodowe w firmach partnerskich sektora recyklingu i odzysku surowców. Program odpowiada na aktualne wyzwania rynku pracy i został skonsultowany z przedstawicielami otoczenia społeczno-gospodarczego.
Sylwetka Absolwenta:
Absolwent studiów inżynierskich pierwszego stopnia uzyskuje tytuł zawodowy inżyniera oraz interdyscyplinarne przygotowanie do podjęcia pracy w sektorze gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) oraz w nowoczesnych technologiach odzysku surowców. Program kształcenia – opracowany we współpracy z przedstawicielami przemysłu oraz instytutami badawczymi – łączy solidne podstawy inżynierii mechanicznej i materiałowej z praktycznymi kompetencjami w zakresie zarządzania odpadami, analizy cyklu życia produktów (LCA), a także automatyzacji i monitoringu procesów produkcyjnych.
Absolwent posiada ugruntowaną wiedzę dotyczącą procesów recyklingu metali, polimerów, biomateriałów oraz kompozytów, rozumie mechanizmy degradacji materiałów oraz potrafi ocenić skutki wielokrotnego przetwarzania surowców. Wykazuje znajomość zasad projektowania systemów odzysku, oceny trwałości i niezawodności maszyn, a także obowiązujących regulacji prawnych i norm (m.in.: ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001) w obszarze gospodarki odpadami i ochrony środowiska.
W toku studiów, poprzez udział w zajęciach laboratoryjnych, projektowych oraz praktykach zawodowych, absolwent zdobywa umiejętności w zakresie planowania i prowadzenia eksperymentów technologicznych, modelowania linii technologicznych przy użyciu systemów CAD/CAE, analizy danych pomiarowych oraz oceny efektywności ekonomicznej i środowiskowej proponowanych rozwiązań.
Absolwent jest przygotowany do pracy w zespołach interdyscyplinarnych, zarówno w obszarach badawczo-rozwojowych (R&D), jak i w działach produkcyjnych przedsiębiorstw. Posiada kompetencje w zakresie zarządzania ryzykiem technologicznym, ekonomicznym oraz w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Charakteryzuje go przedsiębiorczość, inicjatywa we wdrażaniu innowacji technologicznych oraz otwartość na rozwój zawodowy, w tym poszerzanie kompetencji językowych (minimum poziom B2).
Typowe ścieżki kariery zawodowej obejmują stanowiska:
Możliwe uprawnienia i przygotowanie certyfikacyjne
W ramach kierunku Inżynieria Recyklingu studenci mają możliwość uczestniczenia w zajęciach i warsztatach przygotowujących do zdobycia wybranych kwalifikacji branżowych oraz poszerzających wiedzę praktyczną.
W szczególności program umożliwia:
– uzyskanie zaświadczeń z odbytych praktyk zawodowych, realizowanych w zakładach recyklingu i firmach współpracujących z uczelnią,
–przygotowanie do egzaminów certyfikacyjnych z zakresu obsługi wybranych narzędzi inżynierskich, takich jak AutoCAD czy SolidWorks,
–poznanie zasad prowadzenia analiz cyklu życia (LCA), ewidencji odpadów (BDO) oraz podstaw audytu środowiskowego i koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).
Zajęcia te stanowią podstawę do samodzielnego rozwijania kompetencji oraz mogą stanowić przygotowanie do zdobywania zewnętrznych certyfikatów branżowych – niezależnie od formalnego wsparcia uczelni w zakresie ich finansowania.
Komentarze z otoczenia społeczno-gospodarczego:
Założenia programowe kierunku Inżynieria Recyklingu zostały pozytywnie ocenione przez przedstawicieli firm i instytucji działających w branży odzysku surowców, z którymi prowadzono konsultacje programowe. Partnerzy zewnętrzni podkreślali szczególne znaczenie kompetencji łączących wiedzę inżynierską z aspektami środowiskowymi i społecznymi.
Wśród głównych wniosków ze spotkania znalazły się następujące opinie:
„Potrzebni są inżynierowie, którzy nie tylko znają technologię, ale także rozumieją jej wpływ na środowisko i społeczeństwo. Program dobrze wpisuje się w te oczekiwania.”
„Współudział studentów w projektach dotyczących recyklingu baterii i odzysku metali krytycznych stanowi dużą wartość dodaną – to ważny potencjał kierunku i przestrzeń do dalszej współpracy.”
Przedstawiciele sektora gospodarczego zgodnie podkreślili, że kierunek odpowiada na rzeczywiste potrzeby rynku pracy i może przyczynić się do uzupełnienia luki kompetencyjnej w obszarze nowoczesnych technologii recyklingu oraz wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym.
I.2 Specjalności dostępne w ramach kierunku
Opis kierunku: Specjalność I – Recykling materiałów funkcjonalnych
Specjalność skupia się na technologiach odzysku i ponownego wykorzystania materiałów o szczególnych właściwościach fizykochemicznych – takich jak materiały biomedyczne, nanomateriały, materiały o właściwościach przewodzących lub magnetycznych. Kształcenie obejmuje m.in.:
– metody odzysku metali strategicznych i krytycznych,
– projektowanie recyklingu komponentów elektronicznych i biomateriałów,
– techniki mikroskopowe, spektroskopowe i obrazowania (SEM, FTIR, LCA),
– podstawy projektowania materiałów funkcjonalnych z surowców wtórnych.
Sylwetka absolwenta:Specjalność I - Recykling materiałów funkcjonalnych:
Absolwent tej specjalności posiada interdyscyplinarne przygotowanie do pracy z materiałami o złożonych, często krytycznych właściwościach technicznych, takich jak: biomateriały, metale rzadkie, materiały przewodzące, nanomateriały czy komponenty elektroniczne. Zna metody odzysku i przetwarzania materiałów funkcjonalnych, rozumie ich rolę w nowoczesnych zastosowaniach przemysłowych (medycyna, energetyka, elektronika) i potrafi dobrać technologię przetwórstwa do konkretnych wymagań materiałowych.
Posiada umiejętność oceny jakości i czystości odzyskanego surowca, przeprowadzania analiz strukturalnych i właściwości fizykochemicznych (z wykorzystaniem mikroskopii SEM, spektroskopii FTIR, technik obrazowania), a także szacowania wpływu środowiskowego technologii odzysku na podstawie analizy cyklu życia (LCA).
Jest przygotowany do pracy w przedsiębiorstwach zajmujących się recyklingiem komponentów elektronicznych i biomedycznych, odzyskiem metali strategicznych, produkcją materiałów funkcjonalnych z surowców wtórnych, a także w instytucjach badawczo‑rozwojowych lub laboratoriach materiałoznawczych.
Opis kierunku:Specjalność II – Recykling materiałów inżynierskich
Specjalność koncentruje się na materiałach konstrukcyjnych stosowanych powszechnie w przemyśle: tworzywach sztucznych, stalach, stopach metali oraz kompozytach technicznych. Zakres kształcenia obejmuje m.in.:
– projektowanie procesów przetwórstwa materiałów odpadowych,
– zagadnienia mechaniki materiałów i ich degradacji,
– technologie recyklingu mechanicznego, cieplnego i chemicznego,
– automatyzację linii recyklingowych i kontrolę jakości surowców wtórnych.
Sylwetka absolwenta: Specjalność II - Recykling materiałów inżynierskich:
Absolwent tej specjalności posiada praktyczne przygotowanie do zarządzania procesami odzysku i przetwarzania materiałów powszechnie wykorzystywanych w przemyśle – takich jak stale, aluminium, kompozyty techniczne oraz tworzywa sztuczne. Zna właściwości mechaniczne, cieplne i technologiczne tych materiałów oraz procesy ich degradacji i ponownego wykorzystania w cyklu zamkniętym.
Dzięki zajęciom laboratoryjnym i projektowym potrafi projektować linie technologiczne do recyklingu materiałów konstrukcyjnych, nadzorować procesy mechanicznego, cieplnego i chemicznego przetwarzania oraz wdrażać procedury kontrolne dotyczące jakości i bezpieczeństwa produkcji. Umie wykorzystywać narzędzia CAD/CAE oraz systemy automatyki i monitoringu procesów technologicznych.
Absolwent tej specjalności znajduje zatrudnienie m.in. jako inżynier procesu w zakładach recyklingu i przetwórstwa materiałów inżynierskich, technolog wdrażający rozwiązania GOZ, specjalista ds. BHP i jakości w przemyśle materiałowym, doradca techniczny ds. innowacji lub członek zespołów badawczo‑wdrożeniowych w przemyśle i administracji publicznej.